به گزارش روابط عمومی پیشگام ، گروه اخبار دانشگاه علم و صنعت ایران ؛ يک تيم تحقيقاتی این دانشگاه در زمانی کمتر از ۸ ماه موفق شد نمونه های نيمه صنعتی دستگاه پيشرفته جمع‌کننده لايه نفتی از روی سطح آب و فيلترباکس جاذب هيدروکربن های محلول در آب را در داخل کشور به توليد برساند .

دستگاه جمع‌کننده لايه نفتی از روی سطح آب ضمن برخورداری از ابعاد کوچک قادر است با سرعت بسيار بالايی آلودگی‌های نفتی را حتی در غلظت‌های بسيار کم از روی سطح آب جمع‌آوری کند و فيلترباکس جاذب هيدروکربن بعنوان مکمل می تواند تا حد بسيار بالايی هيدروکربنهای نفتی محلول در آب را جذب نموده و در مخزنی ذخيره کند .

دستگاه غلطکی جمع کننده لايه نفتی از روی سطح آب که در گروه نانوفناوری دانشکده فناوری‌های نوين دانشگاه علم و صنعت ايران به توليد رسيده است می‌تواند مابين ۵۰ تا ۱۰۰ گالن بر دقيقه نفت را ازسطح آب جدا کند. مواد جاذب خاص به کار رفته در اين دستگاه، آن را قادر می‌سازد که غلظت‌های بسيار پايين نفت، در حد امولوسيون را نيز به دام انداخته و آلودگی را به صورت کامل از آب‌های آزاد مانند درياها يا محيط‌های بسته شامل درياچه‌ها و حوضچه‌ها بزدايد. با وجود کارآمدی بسيار بالا، اين دستگاه از ابعادی کوچک برخوردار است که امکان انتقال سريع آن به محل نشت نفت را فراهم می‌کند. مسئولين صنعت و دانشگاه اميدوارند با صنعتی کردن اين دستگاه، ضمن جلوگيری از خروج ارز برای وارد کردن نمونه‌های مشابه خارجی، نياز کشورهای نفتی منطقه خليج فارس به اين فناوری را نيز بر طرف کنند .

 نياز به فناوری‌های پيشرفته برای جمع‌آوری آلودگی‌های فاجعه بار

 روش‌های مختلفی برای پاکسازی آلودگی‌های نفتی وجود دارد در ساده‌ترين اين روش‌ها که در کشور ما نيز استفاده می‌شود با کمک پمپ، نفت را از روی سطح آب جمع آوری می‌کنند. پيش از اين بنا بر گزارش‌های خبری محققين جهاد دانشگاهی با استفاده از روش‌های بيولوژيک توانسته بودند نفت را در يک محل محصور کنند تا در جمع آوری آن تسهيل شود اما بنا به گفته دکتر صادق صادق‌زاده، استاديار دانشگاه علم و صنعت ايران و مسئول بخش مکانيک پروژه، از آنجا که در اين روش نفت و آب همزمان به داخل پمپ کشيده می‌شوند نياز به انجام فرآيندهای بعدی هزينه‌بری چون تصفيه آب هست ضمن آنکه اگر حجم نفت ورودی به آب زياد باشد، استفاده از دستگاه‌های پيشرفته برای جدا کردن و برداشتن لايه نفتی از روی آب اجتناب ناپذير است. دستگاه‌هايی که تا کنون با هزينه‌های گزاف از کشورهای خارجی خريداری می‌شد .

  جذب مواد نفتی با کمک فيلتر‌های ساخت داخل

 فيلترباکس جاذب هيدروکربن های محلول در آب دستگاهی کوچک ولی کارآمد است که دستيابی به آن بخش عمده‌ای از تلاش پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت را به خود معطوف کرده است. بنا به گفته دکتر ميثم جلالی، استاديار دانشگاه علم و صنعت ايران و همکار پروژه دربخش نانومواد، تيم تحقيقاتی ۴ نفره با همراهی جمعی از دانشجويان همکار، بدين منظور ۷ تيپ جاذب متشکل از ۳ نوع ماده که در شکل‌های مختلف از جمله قطعه بالک، ورق، فيبر، فوم متخلخل و غيره تهيه شده بودند را مورد آزمايش قرار دادند. وی در اين رابطه می‌گويد:« هر کدام از جاذب‌ها مزايا و معايبی داشتند و ما به دنبال ماده‌ای بوديم که تا حد ممکن آبگريز بوده و بيشترين ميزان جذب روغن را داشته باشد. علاوه بر اين صرفه اقتصادی هم مسئله‌ای بود که بايد به آن توجه می‌شد.» پس از دستيابی به ماده مورد نظر و ساخت و تست موفق فيلترباکسی با قابليتهای سرعت بالای عبور جريان آب، جذب بسيار بالای مواد امولسيون در آب و قابليت بازيابی مواد جاذب فيلتر تا 15 بار و توانايی جذب لکه های نفتی تا 12 برابر وزن فيلتر، قسمت اصلی (غلطک جاذب) دستگاه غلطکی جمع‌کننده لايه نفتی از روی سطح آب نيز از همان جنس ساخته شد که باعث افزايش سرعت جذب و توانايی بالای حجمی جذب اين دستگاه نسبت به نمونه های خارجی خود شده است .

  آلودگی‌های نفتی بلای جان منطقه

سالانه ۱۴۰۰۰ حادثه نشت نفت رخ می‌دهد که بسياری از آن‌ها در ابعاد کوچک و قابل جمع‌آوری هستند اما برخی هم فاجعه بار و آسيب زننده هستند. زمانی که نفت وارد محيط آبی می شود به شکل های متفاوتی از جمله فيزيکی، شيميايی و فرايندهای زيستی دچار تغيير و تحول شده و بر محيط آبی اثر می گذارند. به محض ورود آلودگی نفتی به محيط‌های آبی، فرآيند تغييرات فيزيکی و شيميايی آغاز می‌گردد. ورود مواد نفتی به منابع آبی اثرات زيان‌بار کوتاه مدت و بلند مدت متعددی بر زيست‌گاه‌ها و انواع مخلوقات دارد. در اين ميان منطقه خاورميانه به عنوان تامين کننده اصلی نفت جهان با مسئله نشت نفت به آب‌ها و پيامدهای زيست محيطی آن دست به گريبان است. اين در حالی است که فناوری‌های لازم برای جمع‌آوری آلودگی‌های نفتی در اختيار کشورهای غربی است .

 هم‌اکنون با کسب فناوريهای دستگاه پيشرفته جمع کننده لايه نفتی از روی آب و فيلترباکس جاذب هيدروکربن های محلول در آب مسئولين دانشگاه در صدد ساخت نمونه صنعتی آنها هستند و بدين منظور با صنايع مربوطه مذاکراتی را صورت داده‌اند. بنا به گفته مسئولين، توليد انبوه اين محصول پس از آماده شدن برای ورود به بازار در قالب يک شرکت دانش‌بنيان وابسته به دانشگاه علم و صنعت ايران در دستور کار است .

منبع : دانشگاه علم و صنعت ایران